ÖSYM
Önceden Soru Yayınlama Merkezi
SORU NEDEN ÇALINIR?
“-Hocam tahtaya soruyu yazdınız. Daha okunup anlaşılmasını beklemeden yanıtlanması için direk şıklara geçtiniz. Sorunun yanıtı olamayacakları eleyip şıkları ikiye indirdiniz. Sonra öğrencilere; bu iki şıktan birini kafadan işaretlersek % kaç şansımız olur diye soruyorsunuz. Siz test veya soru çözümünü bu şekilde mi yapıyorsunuz?
Öğretmen;
-Ne yapayım hocam? Sorunun okunup anlaşılmasına harcanacak sürenin dörtte biri kadar ile bu soru yanıtlanması gerek. Örneğin; bir dakikada okunacak ve anlamı üzerinde durulacak bir soruyu birkaç saniyede yanıtlanmazsa sınavın bitim süresine ve diğerlerine yetişemez. Sistem bize bunu dayatıyor. Dönem hız devri dönemidir.
-Haklısınız ama bu şekilde yetişen öğrenciler hak ederek, emek vererek değil, kısa yoldan sonuca varmayı, köşe dönmeyi, her işin puf noktasını öğrenirler. Hayatını bu zemin üzerine kurarlar.”
Bu diyalog aktif çalışırken denetim görevine gittiğim bir dershanede geçer. Burada öğretmen haklıdır. Sistem bunu gerektiriyor. Dönem bilginin niceliği değil ne hızla ona ulaşılıp elde edildiği söz konusudur.
Ölçme ve Değerlendirme bir bilim dalıdır, olmalıdır. Amacı, süreci, girdisi, çıktısı ile ele alınması gereken bir bilim… Öyle basit, her durum, araç ve herkes ile olan bir süreç değildir. Hele uzman olmayanların ölçmesi ve değerlendirmesi gereken bir şey değildir.
Var olan sınav ve değerlendirme sistemi beyne yüklenen bilgileri ezberde tutma, bir nevi hafıza gücünü ölçen bir sistemdir. Yetenek, kabiliyet, ilgi, beceri, yaratıcılık, zihni ve bedeni gelişimini ölçen bir değerlendirme değildir. Bu sistemle azınlık sivrilip motive olurken, çoğunluk gerilere, başarısızlığa itilmektedir. Mutsuz bir çoğunluk böyle oluşmaktadır.
Aslında bellekte tutulan bilginin yarışması ve sınavı olmaz, olmamalı. Ya da öğrenen, eğitilen bir diğeri ile yarıştırılmamalı. Eğer birisi ile rekabet edecek, yarışacak ve onun için sınav yapılacaksa muhatabı yine kendisi olmalıdır. Bu gün dünden ne kadar daha geliştim? Gelişmem, yetiştirmem gereken yönlerim nelerdir? Eksiklerim var mıdır? Gibi sorulara yanıt aranmalıdır. Eşitler arasında, aynı kolda olanların dengeli dağılımı sağlamak, herkesin ilgi, istidat ve yeteneği hakkında bilgi sahibi olmak için sınav yapılmalı. Gizil güçlerini ortaya çıkarma amaçlanmalı. Çoklu zekâyı hesaba katmalı. Görsel gözlem yeteneği olanı müzikle veya iyi bir dinleme ve ses yeteneği olanı resimle ölçmemeli. Bu ölçümler de en sağlam ve kesine yakın sonuç özgür ortamlardır. Çocuğun eğlenip oynayarak bulunduğu ortamlar…
En iyi öğrenme öğreterek öğrenmedir. Bundan yola çıkarak eğitim öğretim sürecinde uygulamaya çok fazla yer verilmeli, hayatı öğrenerek yaşamalı. Buna en iyi örnek Köy Enstitüleri dır.
Eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanmadığı, arz-talep dengesizliğinin gözetilmediği, artan nüfusa oranla okullardaki yığılmaların olduğu,bazı grup,tarikat ve cemaatlerin kadrolaşmaya hız verdiği, temel eğitimden başlayarak süregelen plansızlık ve kısaca eğitim sisteminin bozulduğu hallerde sınavda, değerlendirmelerde etik olmayan sapmalar olur,.olmaktadır. Paydaşlar sonuca giden yolu başka yollardan kapatmaya çalışırlar. Kopya ve şike yapılır, sorular çalınıp el altından yandaşlara verilir. Hak ettiği değil etmediği yerlere kısa yoldan yerleşilir.
Bunun önüne köklü bir eğitim reformu, bilimsel ölçme ve değerlendirme ile geçilebilir. Çocukların gizil güçlerini ortaya çıkaracak, temelden itibaren ilgi, istidat ve yeteneğine göre yetiştirerek ve arz- talebi gözeterek yetiştirilmeli. Herkesin akademik bir eğitim görmesi gerekmez. Topluma katacağı değer yargıları ve temel eğitimi aldıktan sonra, ara kalifiye elemanı, sanatkâr, esnaf, üretici ve ticaret erbabı, el ve kol gücüyle çalışan bireylere de gereksinimi vardır. Başarı budur. Yanı yaptığı işi sevmek ve onu zirveye taşımak.. Herkesi yeteneği ve en iyi yapabileceği işle topluma katmalı.
Herkes her şey yapamaz ama herkes en azından bir şey yapabilir.
Köy Enstitüleri yeniden reforme edilmeli, eğitim ve tarım ancak bu kurumdan küllerinden doğabilir. Kalemine sağlık Ali amca.
Doğru tespitlerin yapıldığı yol gösterici ve eğitici bir yazı. Emeğine sağlık arkadaşım.