Konumuza başlarken şu soruyu soralım: Bir insan neden karate do yapar? İnsanın karate do yapmasına neden olan temel etken nedir?
Bu soruyu duyan ya da okuyan Karate ka ların cevabı hazırdır: Karate yapar çünkü spor yapmak ister. Spor da insanı geliştirici ve sağlıklı yapan bir etkinliktir.
Bu soruya yeni sorular ekleyeceğiz ama devam edelim: Başka hangi sebepler bir insanı karate do yapmaya yönlendirir? Cevabı yine duyar gibiyim: İnsan karate do yapar çünkü kendini savunmak insanın temel ihtiyaçlarından biridir.
Şimdi açılım sorularına geldik.. Spor yapmak için karate do ve bu bağlamda spor yapmak ta son derece önemli ve gerekli.. Peki, masa tenisi değil, basketbol değil, futbol değil, ragby değil, kort tenisi değil, voleybol değil, jimnastik değil de neden Karate do?
ve savunma sanatı değil de Karate do? Mesela, elektro şok cihazı, biber gazı, bir sopa, bir bıçak, bir tabanca değil de ya da başka savunma sanatları ( isimlerini burada yazmayı gereksiz görüyorum) değil de Karate –do?
İşte bu noktada tek belirgin cevap, tek mümkün ve ikna edici cevap şu olabilir:Karate do daki DO faktörü için.
Yani Karate yi ayırdedici kılan, onun değerine değer kadan , onu geliştiren en önemli faktör DO faktörüdür.
Çünkü DO yu çıkardığınızda geriye kalanlar açısından var olan değerleri diğer branşlarda varolan değerlerden farklılık yönünden ayırdetmek çok zordur. Eğer spor için karate yapıyorsanız, pekçok başka spor dalı varken neden karate ? sorusuna ikna edici cevap bulamazsınız. Ya da savunma sanatı olduğundan dolayı karate yi tercih ettim şeklinde bir cevabınız varsa aynı şekilde karate yi aratmayacak pek çok savunma sanatı var. O halde neden karate?İşte burada tek mümkün cevap DO için cevabı olacaktır.Karate , DO yapısı ve özelliği ile farklıdır. Karate DO özelliği ile zengindir. Evet , sonunda DO eki alan ya da TAO eki alan pek çok disiplin vardır. Ama hiçbir disiplin Karate DO kadar, ahlak ve düşünce vurgusu yapmaz. Hiçbir displin DO içeren karate kadar derin bir felsefi yapı öngörmez.DO , izlenmesi gereken, derin ve ahlaki bir yoldur. Yaşam, diyalektik olarak iki temel yolla yürünür . Bu yolları Kur’an bize Fatiha suresinde şöyle belirtir:*HİDAYET EYLE BİZİ DOĞRU YOLA
*GAZABA UĞRAMIŞLARIN, SAPMIŞLARIN YOLUNA DEĞİL.
Demekki iki yol var, birinden ışık akar , diğerinden lağım. Bu sadece Kur ‘an da değil bütün bilgeliklerde de işaret eden bir gerçektir. İşte Sporda ve spor içinde de mücadele sporlarında bizi IŞIKLI YOLA GÖTÜRMENİN EN FAZLA VURGUSUNU YAPAN sanatın adıdır KARATE –DO… İşte bu nedenden dolayıdır ki İNSAN KARATE Yİ İÇERDİĞİ DO ÖZELLİĞİNDEN DOLAYI
SEÇER- SEÇMELİDİR.
Demekki Karate de DO temeldir.
Bunları yazarken Pakistanın milli şairi Muhammet İKBAL in bir sözü aklıma geldi. Der ki Muhammet İKBAL:’’ Mürekkebi kalbin kanına batırılarak yazılmayan- söylenmeyen her söz bir çuval dolusu çürük armuttan başka bir şey değildir.’’
İşte bu sözü Karate ye şöyle uyarlamamız mümkündür:DO İLE BESLENMEYEN HER KARATE KA BİR KAÇ KİLO ET BİRKAÇ KİLO KEMİK VE BİR KAÇ KİLO KANIN TOPLAMINDAN DAHA FAZLA DEĞER TAŞIMAZ.İSTER 10 DAN OLSUN, İSTER 100 KEZ DÜNYA ŞAMPİYONU OLSUN.’’
Evet.. Önce bu hakikatin altını çizelim. Malûm ‘’ HAKKIN VE HAKİKATIN HATIRI HERŞEYİN ÜZERİNDEDİR.’’
Sonra bakalım hocalarımıza ve kariyer sahibi sporculara. Aslında bu sadece karate nin sorunu değildir ama demin ifade ettiğim bağlamda karate de DO son derece önemli olduğundan dolayı bu özellik karatekalarda çok daha belirgin bir şekilde görülmelidir.
Önce DO nedir ona biraz bakalım.
‘’ Japon kültüründe çeşitli sanat dallarında insan yeteneklerini ortaya çıkaran ruh yoludur. DO yoluna, derinleştirilmiş bir disiplin ile ulaşılır. Burada anlatılmak istenen YOL; karanlık, sonu gözükmeyen gelişmiş bir zihinsel boşluktur. İnsan bu zihinsel boşluğun içinde kendinden daha gelişmiş bir zeka ve enerji ile iletişime geçildiğine inanılır. Temel olarak doğruluğu, YOL olarak da gerçek ruhu kabullenerek bu ruhu iyi tanımalıdır. Stratejiyi, geniş anlamıyla doğruca ve açıklıkla uygulamaya başlamalıyız Boşluğu YOL olarak kavrarken YOL un boşluk olduğunu görürüz. Boşlukta erdem vardır.Belirsizlik vardır. Bilgeliğin var oluşu vardır, YOL un var oluşu vardır. RUH ise HİÇLİK tir.’’ ( ALPAY,Hakan,SENSEİ EL KİTABI- Türkiye Karate Federasyonu Eğitim Kitapları Serisi-1. Baskı-Sayfa 18-19)
Burada DO yu Karateci nin yaşaı için gerekli zihinsel ve bilgisel donanım ın yanısıra karakter e yön veren EDEP olarak ta ele almak lazım.
Karate ka, göklerin ve yerin bilgisine sahip olan insandır.
Kozmosu tanır, yeri, doğayı, yaşamı, tarihi, içinde yaşadığı toplumu, insanlığın yaşadığı temel sorunları ve bu sorunların çözüm yollarını öğrenmeye yönelir.
Bubishi yi bilir.
Özellikle de Bushidoyu tanır, bilir ve bu bilgiyi yaşamsal süreçlerde sentezleyerek yaşama biçimlerinde tavırlarıyla ortaya koyar. Nedir bushido nun temel ilkeleri:
‘’*Ahlak
*Cesaret
*Doğruluk
*(pozitif) gurur
*Merhamet
*sadakat
*Vicdan
(a.g.e. sayfa 28)’’
Biz buna, ince ruhluluk, alçak gönüllülük,feraset ve basiret,sevgi,vefa , sebat gibi özellikleri de ekleyebiliriz.
Yani kısaca Bushido insanlığın ezeli ve ebedi özlemi olan EDEP tir. DO da budur zaten
Edep herşeyden önemlidir.Edep yaşama yön veren çiçekli ilkelerdir. Edep ölçüdür. Edep gönül zenginliğinin dışa vurulması, ete kemiğe büründürülmesidir. Bu yönüyle edep BİLİMden önemlidir. Bilim bile edebe muhtaçtır. Edepsiz bir bilim insanlığı yok oluşa dahi götürür.Bu çerçevede değerli şairlerimizden biri olan ZİYA PAŞA edebin önemini şu mısralarla dile getirir:
‘’ İlim meclisine girdim, kıldım talep,/ilim gerilerde kaldı, illa edep illa edep.’’
Peki, karate camiası ve diğer mücadele sanatı mensuplarının hali nedir, nicedir?
Maalesef camia- temiz, dürüst edepli azınlığı tenzih ediyorum-para ve çıkar aşıklarıyla dolmuşturPara gelsin de nereden gelirse gelsin zihniyeti beli geçti çeneye kadar ulaştı maalesef. Paran yoksa hiçbir kariyerin yok.. Dan, kuşak, antrenörlük belgesi ,vize , maç, malzeme alabildiğine para.. Paran yoksa kariyerin de yok .. Kariyerin yoksa esamide adın olmadığı için kimse sana saygı duymaz. Arkaları paradan duvarla sağlamlaştırılmış dünkü çocuklar, para peşine koşmadığından dolayı kariyer yapamamış karate aşıklarına ve hizmetkarlarına maytap geçerek bakıyor.( Aslında bu ifade tam oturmuş değil daha ağırını söylemem gerekirdi ama EDEBİMDEN DOLAYI O İFADEYİ KULLANMAMAYI TERCİH EDİYORUM.) E hani ahlakın temeli çıkar peşine koşmamak değil miydi, ne oldu? Lafta kaldı.. Yaralanan kim? Gol yiyen kim? KARATE…
Özelde karate genelde mücadele sanatları adeta artiz üretiyor.. ( artiz ifadesini özellikle kullandım.) Vatandaş Türkiye derecesi almış, kasıntısından geçilmiyor. Kasılmaktan kramp olacak zavallı.. Dünyanın en büyük alimi o.. Dünyanın en büyük dövüşçüsü o.. Küçük bir tanrı olmuş adeta(haşa)
Kadınlar, erkekler arasında laçka laçka ilişkiler, kakara kikiriler de cabası..
Flörtler, tavlamalar, kokuşmuş karakterlerin yansıması olan davranışlar, saygı davranışlarında bile riyakarane tutumlar..Eeee DO nerde .. Yok…Gol yiyen kim? Karate..
Sosyal medyaya bile yansımış DO dan uzaklaşan tavırlar. Sosyal medyadaki ilşikiler bile yapıcı olmaktan çok çıkar ilişkileri merkezli özellikler taşımakta..Söz verir yerine getirmezler... Mesela bakın sosyal medyaya ,birazcık kariyerli olan tiplerin nasıl burnu havada dolaştıklarını görürsünüz.. Siz bir yazı yazarsınız, beğenmezler, ama benzer nitelikli bir paylaşımda eğer isim kendilerine yakın veya kariyerli ise hemen beğeniyi basarlar.. Hemde gülücüklerle dolu bir yorumlamayla..Çeşitli sosyal medya etkinliklerinde seçtikleri, taltf ettikleri kişilere bakın hep böyle paslaşmaya dayalı seçmeler yapılır. Bakmayın bunların konuşmalarındaki mütevazi raconlara, başları kibir, sonları riyadır bunların.. Eeee.. Hani DO?Yok.. Gol yiyen kim?
KARATE
Yapacağız derler yapmazlar.. Adamın yoksa karate federasyonu dahil hakkın olsa bile işini yapamazsın, yürütemezsin ülkenin her yerinde işler nasıl gidiyorsa, işler nasıl işliyorsa karate camiasında da aynı durum ve tarz sözkonusu.. Eee hani DO? Yok.. Gol yiyen kim? KARATE..
Bu camiada şansı olanlar götürüyor malı.. Adamı olanlar götürüyor malı… Parası olanlar götürüyor malı.. Cazgır, şaklaban,gaddar, yırtıcı, fırıldak,çok yüzlü, kakara kikirici, yalancı , çıkarcı , yere bakan yürek yakanlar götürüyor malı.. Tıpkı bu ülkede diğer alanlarda olduğu gibi.. Bu ülke sosyolojisi ve kültürü, değirmende buğday öğütür gibi öğütüyor değerleri.. DO ise koca bir balondan ibaret kalıyor.. yazık..
Demin dedik ya.. Gol yiyen karate diye.. bunu derken sosyolojik karateden bahsettik Yoksa karatenin değerlerinden ve tarihinden değil.. Yani demem o ki bu rezaletler yaşanan karateyi yıpratıyor. Yoksa Bodhidharma dan Anko itosuya , Gichin Funakoshiden Chojun Miyagi ye, Masutatsu Oyama ya yaşanan hayatlar, anılar ve yaşam felsefeleri ile DO dipdiri ayakta ve gelecek kuşaklara aktarılacak en önemli kültürel ve felsefi miras olarak duruyor.Yeterki yararlanmasını , yaşam yolu haline dönüştürmesini bilen olsun.
Bu çerçevede çok değerli Hocalarımıza da asla haksızlık yapmayalım. Gerçekten son derece değerli hocalarımız var. Bunlar DO yu yaşamlarının her alanına bir ışık kaynağı olarak serpiştiren ve kendileri ışığa dönüşüp insanlığa yol gösteren güzide insanlar Bunlar.. Bu güzide insanların anıları ve yüce gönülleri önünde saygıyla eğiliyorum. Oss